Almanya boyun eğdi! Türkiye 40 yeni Eurofighter Typhoon alıyor

Türkiye, hava savunma gücünde çığır açacak bir atakla, uzun müddettir gündemde olan Eurofighter Typhoon savaş uçaklarını filosuna katıyor. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in TV100’de katıldığı programda yaptığı açıklamaya nazaran, Almanya’nın uzun periyodik direncinin akabinde İtalya, İngiltere ve İspanya’nın diplomatik eforlarıyla nihayet 40 adet Eurofighter Typhoon, Türk Hava Kuvvetleri’nin hizmetine girecek. Pekala Eurofighter Typhoon’u bu kadar özel kılan ne? Gelin, bu çelik kanatlı yırtıcının tüm sırlarını ve yeteneklerini derinlemesine inceleyelim.

Eurofighter Typhoon hakkında her şey!

Eurofighter Typhoon, Avrupa’nın önde gelen havacılık ve savunma şirketleri olan Airbus, BAE Systems ve Leonardo’nun yanı sıra dört Avrupa ülkesinin (Birleşik Krallık, Almanya, İtalya ve İspanya) ortak teşebbüsüyle hayata geçirilen çift motorlu, kanart delta kanatlı, çok rollü bir savaş uçağıdır.

Projenin karmaşık idare yapısı endüstriyel uyumu sağlayan Eurofighter GmbH konsorsiyumu ve müşteri münasebetlerini yöneten NATO Eurofighter & Tornado Yönetim Ajansı (NETMA) ortasında paylaşılıyor. Bu memleketler arası işbirliği Avrupa’da yalnızca teknolojik bir zaferi değil tıpkı vakitte Avrupa ülkeleri ortasında derinleşen bir stratejik iştiraki da simgeliyor. Çünkü her ülkenin uzmanlık alanları ve kaynakları bir ortaya getirilerek 21. yüzyılın hava savaş alanını domine edecek bir platform yaratıldı.

Typhoon’un tasarım ideolojisi eşsiz bir hareket kabiliyeti ve çok taraflılık üzerine heyeti. Hem hava-hava hem de hava-yer misyonlarını eşit derecede tesirli bir biçimde yerine getirebilen gerçek bir “swing-role” uçağı.

Bu, savaş alanında anlık değişen tehditlere süratle adapte olabilmesi ve farklı vazife profillerine sıkıntısız geçiş yapabilmesi manasına geliyor. Düşman hava alanına sızıp hava üstünlüğünü ele geçirmekten, hassas güdümlü mühimmatlarla stratejik yer amaçlarını imha etmeye kadar geniş bir yelpazede misyonları muvaffakiyetle icra edebiliyor.

Uçağın gövdesi radar izini minimize etmek ve yapısal dayanıklılığı maksimize etmek için gelişmiş kompozit gereçlerden üretilmiş. Karbon fiber ve cam elyafı destekli bu gereçler uçağı klâsik metallere kıyasla çok daha hafif hale getirirken birebir vakitte yüksek g kuvvetlerine dayanıklılığını artırıyor.

Bu hafif yapı Typhoon’a harikulâde bir itki-ağırlık oranı kazandırarak düşman uçaklarına karşı çeviklik ve sürat avantajı sağlıyor. Ayrıyeten kompozit gereçlerin radar sinyallerini emme özelliği Typhoon’un düşman radarlarından kaçınma kabiliyetine büyük katkı sağlıyor. Toplam tartısının yüzde 82’si kompozit materyallerden oluşan Typhoon, yüzde 70 karbon fiber ve yüzde 12 cam elyafı ile üretiliyor ve 6000 saatlik bir uçuş ömrüne sahip.

Eurofighter Typhoon’un kalbinde iki adet güçlü Eurojet EJ200 turbofan motoru atıyor. Bu motorlar uçağa süpersonik suratlara ulaşma ve arka yakıcı kullanmadan süpersonik süratte seyir (“supercruise”) yeteneği veriyor.

Supercruise, Typhoon’un düşman hava savunma sistemlerinin menzilinden kaçınarak amacına çok daha süratli ulaşmasını ve daha uzun müddet havada kalmasını sağlıyor. Mach 1.5’a kadar supercruise yapabilen Typhoon tıpkı F-22 Raptor üzere supercruise esnasında silah ateşleyebiliyor ve bu da menzillerini artırıyor.

Ayrıca motorlar gelişmiş dijital denetim ve sıhhat izleme sistemleriyle donatılmış durumda. Bu da bakım maliyetlerini azaltırken operasyonel kullanılabilirliği artırıyor. Motorların her biri 90 kN itki gücü üretebiliyor ve savaş modunda bu güç, kuru itki için yüzde 15 artışla 69 kN’a ve arka yakıcı ile yüzde 5 artışla 95 kN’a çıkabiliyor. Kısa periyodik olarak ise motora ziyan vermeden 102 kN itki gücü üretilebiliyor.

Typhoon, pilotlara savaş alanında tam bir durumsal farkındalık sağlayan son teknoloji sensörler ve aviyonik sistemlerle de donatılmış durumda. Elektronik taramalı radar (AESA – Captor-E), geniş bir görüş alanı sunarak düşman uçaklarını, füzelerini ve yer maksatlarını çok uzak uzaklıklardan tespit edebiliyor.

Pasif kızılötesi arama ve takip sistemi (PIRATE), düşman uçaklarının motorlarından yayılan ısıyı tespit ederek radar kullanmadan amaç takibi yapma imkanı sağlıyor. Bu pasif yetenek Typhoon’un düşman radarlarına yakalanmadan operasyon yapmasına imkan tanıyor.

Ayrıca uçakta inançlı bilgi bağlantısı için çok işlevli bilgi dağıtım sistemi (MIDS) ve gelişmiş bir savunma yardım alt sistemi (DASS – Praetorian) bulunuyor. DASS, düşman radarlarını ve füzelerini tespit ederek otomatik olarak karşı tedbirler alıyor ve pilotun hayatta kalma bahtını kıymetli ölçüde artırıyor.

via GIPHY

DASS sistemi Elektronik Takviye Tedbirleri (ESM) ve Elektronik Karşı Tedbirler (ECM) podları, Füze Yaklaşma Uyarıcıları (MAW), Chaff ve Flare dağıtıcıları, isteğe bağlı bir Lazer İhtar Alıcısı (LWR), Radar İhtar Alıcıları (RWR) ve Çekili Geçersiz Gaye (TRD) içeriyor.

Typhoon’un kokpiti pilotun iş yükünü azaltmak ve durumsal farkındalığını en üst seviyeye çıkarmak için ihtimamla tasarlanmış. Kokpitte klasik göstergeler yerine üç adet çok işlevli renkli ekran bulunuyor ve bu ekranlar pilotun uçuş bilgilerini, navigasyon bilgilerini ve amaç datalarını anında izlemesini sağlıyor. Geniş açılı baş üstü ekranı (HUD), pilotun başını eğmeden kritik uçuş bilgilerini görmesine imkan tanıyor.

Kokpitte ayrıyeten sesli komut sistemi (DVI) ve kask monteli simge sistemi (HMSS – Striker II) de mevcut. DVI, pilotun ellerini denetim kolundan çekmeden çeşitli kokpit işlevlerini sesli komutlarla denetim etmesini sağlarken, HMSS ise pilotun baktığı yere hedefleme bilgileri yansıtarak süratli ve hassas hedefleme yapma imkanı sunuyor.

Eurofighter Typhoon çeşitli hava-hava ve hava-yer silahlarıyla donatılabilen çok taraflı bir silah platformu. Kısa menzilli AIM-9 Sidewinder ve IRIS-T füzeleri ile uzun menzilli AIM-120 AMRAAM ve MBDA Meteor füzeleri hava-hava çabasında üstünlük sağlıyor.

Hava-yer vazifelerinde ise hassas güdümlü bombalar, lazer güdümlü bombalar, seyir füzeleri ve tanksavar füzeleri üzere geniş bir mühimmat yelpazesini taşıyabiliyor. Örneğin Brimstone II füzeleri hareketli maksatlara karşı yüksek isabet oranı sunuyor.

Bu geniş silah yelpazesi, Typhoon’un farklı vazife ihtiyaçlarını esnek bir biçimde karşılamasını ve her türlü tehditle tesirli bir formda çaba etmesini sağlıyor. Toplamda 13 silah istasyonu (8 kanat altında, 5 gövde altında) bulunan Typhoon, 9000 kg’dan fazla yük taşıyabiliyor.

Eurofighter Typhoon programı 1983 yılında Future European Fighter Aircraft (FEFA) programı ile temelleri atılan uzun ve karmaşık bir gelişim sürecinden geçti. Fransa’nın projeden ayrılmasının akabinde Birleşik Krallık, Almanya, İtalya ve İspanya projeye devam etme kararı aldı.

İlk prototip uçuşu 1994 yılında gerçekleştirildi ve uçak 2003 yılında hizmete girdi. Proje, ileri teknolojilerin geliştirilmesi ve Avrupa ülkeleri ortasında güçlü bir işbirliğinin simgesi haline geldi. 100 binden fazla yetişmiş çalışanı ve 400’den fazla şirketi kapsayan geniş bir tedarik zinciri ağı oluşturuldu.

Bugüne kadar toplam 680 adet sipariş alan Eurofighter Typhoon 9 farklı ülkenin hava kuvvetleri envanterinde yer alıyor. Avusturya (15), Almanya (143), İtalya (96), Birleşik Krallık (160), İspanya (73), Suudi Arabistan (72), Umman (12), Kuveyt (28) ve Katar (24). Türkiye’nin 40 uçaklık siparişi de bu güçlü savaş uçağının global çaptaki tesirini daha da artıracak.

Türkiye’nin Eurofighter Typhoon alımı elbet Türk Hava Kuvvetleri için kıymetli bir güç çarpanı olacak. Bu uçaklar hava alanının savunulması, hava üstünlüğünün sağlanması ve yer maksatlarına karşı hassas akınlar düzenlenmesi üzere kritik misyonlarda kullanılabilecek. Ayrıyeten Türkiye’nin NATO müttefikleriyle birlikte operasyonel uyumluluğunu artıracak ve bölgesel güvenliğe kıymetli katkılarda bulunacak.

Eurofighter Typhoon Teknik Özellikleri