Kira piyasasında istikrarlar değişiyor. Yüzde 25 tavanının kaldırılmasının akabinde temmuzdan itibaren 12 aylık ortalama TÜFE’ye nazaran kira artışları yapılıyor. Son açıklanan oran yüzde 63.47 olsa da Türkiye genelinde kira fiyatlarının yıllık değişim oranı Eylül 2024’te yüzde 45.2 oldu.
Bu oran evvelki ay yüzde 47.1’di. Buna nazaran, kira artışlarının suratı düşüş gösteriyor. Kiralık ilan fiyatlarındaki yıllık artış oranları üç büyükşehirde de azaldı. Yıllık cari kira fiyatı değişim oranı ağustostan eylüle İstanbul ‘da yüzde 46.7’den 46.2’ye, Ankara’da yüzde 56’dan 51.3’e, İzmir ‘de ise yüzde 62.5’ten 56.3’e düştü.
İSTANBUL CAZİP DEĞİL
sahibinden.com’un, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporuna nazaran, kiralar gerçek olarak da gerilemesini sürdürüyor. Eylül verisine nazaran gerçek kiralar geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 2.8 düştü.
Eylülde ise gerçek kiralar yıllık olarak İstanbul’da yüzde 2.1 azalırken Ankara’da yüzde 1.3, İzmir’de ise yüzde 4.6 arttı. Bu sonuç kira getirisi elde etme maksatlı konut satın almanın İstanbul’da hala cazip olmasa da Ankara’da ve İzmir’de uygun bir alternatif olduğuna işaret ediyor.
ARZ ARTTI, TALEP DÜŞTÜ
Ülke genelinde kiralık ilan sayısında artış görülüyor. Kiralık İlan sayıları ülke genelinde yüzde 4.7 (347 bin 927’den 364 bin 306’ya), İstanbul’da yüzde 1.9 (98 bin 352’den 100 bin 256’ya), Ankara’da yüzde 5.7 (24 bin 796’dan 26 bin 198’e), İzmir’de ise yüzde 1.2 (27 bin 59’dan 27 bin 386’ya) arttı. Buna karşın kiralık konut talebi geçen yılın eylül ayına kıyasla yüzde 0.8 daha düşük oldu. Bu düşüşün mevsimsel tesirden kaynaklandığı tabir edildi. Eylülde kiralık konut adedi yüzde 4.7 artarken kiralanan konut adedi ise yüzde 9.6 (61 bin 932’den 55 bin 988’e) azaldı.
SATIŞTA ARTIŞ YAVAŞLADI
Ülke genelinde ortalama konut fiyatlarının yıllık artış oranı Eylül 2024 prestijiyle yüzde 21.6 oldu. Bu oran İstanbul’da yüzde 20.8, Ankara ve İzmir’de ise sırasıyla yüzde 22.4 ve yüzde 26.6 oldu. Fiyatlardaki yıllık gerçek gerileme ise eylülde ülke genelinde yüzde 18.6, İstanbul’da yüzde 19.2, Ankara’da yüzde 18.1, İzmir’de ise yüzde 15.3 oldu. Buna nazaran Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı 30 bin 416 TL’yi buldu. Ortalama satılık konut metrekare fiyatları İstanbul’da 41 bin 667 TL, Ankara’da 23 bin 161 TL ve İzmir’de 35 bin 633 TL oldu.
İLAN SAYISI DA AZALIYOR
Satılık konut ilan sayısı ülke genelinde ve üç büyük vilayette de azaldı. Satılık konut arzı geçen aya kıyasla ülke genelinde yüzde 5.1 (860 bin 9’dan 815 bin 839’a), İstanbul’da yüzde 4.5 (207 bin 533’ten 198 bin 119’a), Ankara’da yüzde 5.6 (88 bin 634’ten 83 bin 639’a), İzmir’de ise yüzde 5 (62 bin 352’ten 59 bin 237’ye) geriledi. Rapora nazaran konut talebi eylülde yüzde 1.2 artarken, konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlenen satılan konutların satılık ilan sayısına oranı ülke genelinde, İstanbul’da ve İzmir’de artarken Ankara’da azaldı. Satılan konut sayısı ülke genelinde, Ankara’da ve İzmir’de azalırken İstanbul’da artmıştır. Satılık ilan sayısı ise hem ülke genelinde hem de üç büyük vilayette azaldı.
SEDA TABAK