Sümeyye Bayraktar: ‘Sesli asistanların bayan sesiyle yapılıyor olması bir tesadüf değil’

0

BEĞENDİM

0

Kadın ve Demokrasi Vakfı(KADEM), Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı iş birliğiyle, ‘Yapay Zeka ve Kadın’ temasıyla, Haliç Üniversitesi’nde 6’ıncı ‘Uluslararası Bayan ve Adalet Zirvesi’ düzenlendi. Program sonrası gazetecilerin sorularını yanıtlayan KADEM Mütevelli Heyeti Başkanı Sümeyye Erdoğan Bayraktar, belirlenen temanın nedeni ve bayanlar ile yapay zekanın ilgisine yönelik açıklamalarda bulundu.

‘KADINLARA YÖNELİK AYRIMCILIĞIN YAPAY ZEKADA KOPYALANDIĞI GÖRÜLDÜ’

Bayraktar, “Evet bu soruyu çok alıyoruz biz. Yapay zeka ve bayan nasıl bir ortaya geldi diye. Aslında çok çok kıymetli bir kombinasyon bu. Yapay zeka, dünyanın her alanında, toplumun her alanında önemli değişimlere hamile, gelişmeler gösteriyor bize. Ve alışılmış ki bayan alanı da bundan başka değil bu da etkilenecek. Hakikaten çok canlı örnekler yaşandı, 2018’de mesela; Amazon işe alım süreçlerinde yapay zeka kullanıldığı vakit, erkeklerin bayanlara oranla daha çok tercih edildiği ve bayanlara yönelik bir ayrımcılığın yapay zekada da kopyalandığı görüldü. Yeniden bunun üzere adalet alanında yapılan bir çalışmada, hatalıların yine kabahat sürece ihtimallerinin araştırıldığı bir çalışmada, yapay zeka kullanıldığında tekrar orada da bayana yönelik bir ayrımcı bakış açısı, birebir vakitte ırk temelli de bir ayrımcı bakışın olduğu görüldü. Yeniden biz daima şunu söylüyoruz; bunlar bir yandan yaşanıyor fakat bir yandan da bayanın işte sesli asistan üzere, reklam üzere özelliklerde daha öne çıkarıldığını da görüyoruz. Yapay zeka tarafından yahut bu teknolojileri şekillendirenler tarafından. Mesela sesli asistanların bayan sesiyle yapılıyor olması, aslında bir tesadüf değil. Burada hizmetkar bayan bakışının, algısının tahminen yine önümüze sunulduğunu, burada da pekiştirildiğini görüyoruz. Hasebiyle bu üzere örnekler çok çarpıcı. Şu anda hala yeni yeni şekillenen bir gidişat var önümüzde. Ve biz bayanlar olarak burada, bu olanın kesinlikle içinde, karar sistemlerinde olmalıyız” diye konuştu.

‘YAPAY ZEKA BAYAN HAKLARI SAVUNUCULARININ TAVRINI DA ÖĞRENEBİLİR’

Bayraktar, “Dünya genelinde yapay zeka ve data bilişim alanında çalışanların yalnızca yüzde 22’si bayan ve bunların da çoğunluğu tabi ki daha alt durumlarda. Birinci başta bu sayılar nasıl artırılabilir, bunun için uğraş sarf edeceğiz. Bununla birlikte algoritmaların eğitilmesinde, yapay zekanın şekillenmesinde daha adil bir oluşum nasıl olabilir? Yalnızca bayanlar için değil, öbür toplumsal kümeler için de adaletsizlikler oluşturabilecek durumlar olabilir zira. Bunun çalışmalarını yapıyor olacağız. Bu dediğimiz üzere 6’ncı tepemiz. Şimdiye kadar bütün zirvelerimizde toplamda 62 ülkeden 230 kadar konuşmacı davet ettik. 10 bine yakın davetli ağırladık ve çok hoş tartışmalar oldu. Bunların sonunda raporlar yayınlıyoruz, ilgili kurumlara siyaset vergilerimizi sunacağız. Bir STK olarak biz nasıl rol alabiliriz? Nasıl projeler gerçekleştirebiliriz? Bunları da bu tepe sonrasında yol haritamızı belirliyor olacağız. Ben sonuçta teknoloji adamı değilim, toplumsal bilimciyiz. Lakin şunu görüyorum; şayet veri, algoritmalar, bayana ayrımcılık yapmayı öğrendiyse, on yıllardır bayan hakları savunucularının ortaya koyduğu koca bir olumlu ayrımcılıktan tutun, cinsiyet adaletinden tutun, koca bir müktesebat da var. Münasebetiyle yapay zeka bunu da öğrenebilir diye düşünüyorum. Bunu öğrensin diye ümit ediyoruz. Dediğim üzere kıymetli olan bizim bu alanda farkındalığımızın yüksek olması ve bu alanda çalışmalar yapmamız” halinde konuştu.